Həmvətənlər! Sovet İttifaqı vətəndaşları!
Vətənin və xalqlarımızın taleyi üçün bu çətin, kritik saatda Sizə müraciət edirik! Böyük Vətənimizi ölümcül təhlükə gözləyir! Ölkənin dinamik inkişafını və ictimai həyatın demokratikləşməsini təmin edən vasitə kimi düşünülmüş M.S. Qorbaçovun apardığı islahatlar siyasəti bir sıra səbəblərdən dalana dirənib. İlkin həvəs və ümidlər inamsızlıq, laqeydlik və ümidsizliklə əvəz olundu.
Bütün səviyyələrdə hakimiyyət əhalinin inamını itirib. Siyasət Vətənin və vətəndaşın taleyi ilə bağlı narahatlığı ictimai həyatdan sıxışdırıb. Bütün dövlət qurumlarına şər niyyətli istehza aşılanır. Ölkə faktiki olaraq idarəolunmaz hala gəlib. Verilmiş azadlıqlardan istifadə edərək, demokratiyanın yeni cücərmiş tumurcuqlarını tapdalayan ekstremist qüvvələr meydana çıxıb, Sovet İttifaqını ləğv etmək, dövləti parçalamaq, nəyin bahasına olursa-olsun hakimiyyəti ələ keçirmək kursu götürüblər.
Vətənin birliyinə dair ümumxalq referendumunun nəticələri tapdalanıb. Milli hisslər haqqında kinli spekulyasiyalar ancaq ambisiyaları təmin etmək üçün ekrandır. Xalqların nə indiki problemləri, nə də sabahı siyasi avantüristləri narahat etmir. Mənəvi-siyasi terror ab-havası yaradaraq, xalqın etimadı sipərinin arxasında gizlənməyə çalışaraq unudurlar ki, pislədikləri və qırdıqları bağlar daha geniş xalq dəstəyi əsasında qurulub, üstəlik, tarixin çoxəsrlik sınağından çıxıb. Bu gün konstitusiya quruluşunun devrilməsinə mahiyyətcə rəhbərlik edənlər millətlərarası münaqişələrin yüzlərlə qurbanının ölümünə görə öz anaları və ataları qarşısında cavab verməlidirlər. Yarım milyondan çox qaçqının şikəst taleyi onların vicdanındadır. Onların üzündən dünən tək bir ailədə yaşayan, bu gün isə öz evində didərgin düşən on milyonlarla sovet insanı dincliyini, həyat sevincini itirdi.
İctimai sistemin necə olması lazım olduğuna xalq qərar verməlidir, amma onu bu hüquqdan məhrum etməyə çalışırlar. Əllərində hakimiyyət olan insanlar hər bir vətəndaşın, bütün cəmiyyətin təhlükəsizliyi və rifahının qayğısına qalmaq əvəzinə, bir çox hallarda ondan xalqa yad maraqlarda, prinsipsiz özünütəsdiq vasitəsi kimi istifadə edirlər. Söz axınları, bəyanat dağları və vədlər ancaq əməli işlərin cüzi və bərbadlığını vurğulayır. Hakimiyyətin inflyasiyası dövlətimizi və cəmiyyətimizi məhv edir. Hər bir vətəndaşın gələcəyi ilə bağlı artan qeyri-müəyyənlik, övladlarının gələcəyi üçün dərin narahatlıq hiss olunur.
Hakimiyyət böhranı iqtisadiyyata fəlakətli təsir göstərdi. Bazara doğru xaotik, kortəbii sürüşmə eqoizm partlayışına səbəb oldu - regional, şöbə, qrup və şəxsi. Qanunlar müharibəsi və mərkəzdənqaçma meyllərinin təşviqi onilliklər ərzində mövcud olan vahid milli təsərrüfat mexanizminin məhvi ilə nəticələndi. Nəticə sovet xalqının böyük əksəriyyətinin həyat səviyyəsinin kəskin şəkildə aşağı düşməsi, spekulyasiya və kölgə iqtisadiyyatının çiçəklənməsi oldu.
İnsanlara həqiqəti söyləməyin vaxtı çoxdan çatıb: iqtisadiyyatı sabitləşdirmək üçün təcili və qəti tədbirlər görülməzsə, o zaman çox yaxın gələcəkdə aclıq və yoxsulluğun yeni mərhələsi qaçılmazdır ki, bundan da dağıdıcı nəticələrə malik kortəbii narazılığın kütləvi təzahürlərinə doğru bir addım qalır. Yalnız məsuliyyətsiz insanlar xaricdən hansısa yardıma arxalana bilərlər. Heç bir xarici yardım bizim problemlərimizi həll etməyəcək; qurtuluş öz əlimizdədir. Hər bir şəxsin və ya təşkilatın nüfuzunu milli iqtisadiyyatın bərpasına və inkişafına real töhfə ilə ölçməyin vaxtıdır. Uzun illərdir ki, biz hər tərəfdən fərdin mənafeyinə sadiqlik, onun hüquqlarına qayğı, sosial təminat haqqında tövsiyyələr eşidirik. Reallıqda insanlar alçaldılıb, real hüquq və imkanlarından məhrum edilib, ümidsizliyə sürüklənib. Xalqın iradəsi ilə yaradılmış bütün demokratik təsisatlar gözümüzün qabağında öz çəkisini və effektivliyini itirir. Bu, SSRİ-nin Əsas Qanununu kobud şəkildə tapdalayaraq, faktiki olaraq konstitusiyaya zidd çevriliş edənlərin, cilovsuz şəxsi diktaturaya can atanların düşünülmüş hərəkətlərinin nəticəsidir. Prefekturalar, meriyalar və digər qeyri-qanuni strukturlar getdikcə daha çox xalqın əvvəlcədən razılaşdırılmadan seçdiyi Sovetləri əvəz edir.
İşçilərin hüquqlarına hücum var. Əmək, təhsil, səhiyyə, mənzil və istirahət hüquqları sual altındadır.
Hətta insanların əsas şəxsi təhlükəsizliyi getdikcə daha çox təhdid altındadır. Cinayət sürətlə böyüyür, təşkilatlanır və siyasiləşir. Ölkə zorakılıq və qanunsuzluq uçurumuna qərq olur. Ölkə tarixində heç vaxt gələcək nəsillərin sağlamlığına və həyatına təhlükə yaradan seks və zorakılıq təbliğatı bu qədər miqyas almamışdı. Milyonlarla insan cinayət və açıq-aşkar əxlaqsızlıq ahtapotuna qarşı tədbir görülməsini tələb edir.
Sovet İttifaqında siyasi və iqtisadi vəziyyətin getdikcə dərinləşməsi bizim dünyadakı mövqelərimizi sarsıdır. Orda-burda revanşist notalar eşidilir, sərhədlərimizə yenidən baxılması tələbləri irəli sürülür. Hətta Sovet İttifaqının parçalanması, ölkənin ayrı-ayrı obyektləri və regionları üzərində beynəlxalq qəyyumluğun yaradılmasının mümkünlüyü barədə səslər səslənir. Bu acı reallıqdır. Yalnız dünən özünü xaricdə tapan sovet adamı özünü nüfuzlu və hörmətli dövlətin layiqli vətəndaşı kimi hiss etdi. Bu gün o, tez-tez ikinci dərəcəli əcnəbidir, onun rəftarında hörmətsizlik və ya rəğbət möhürü var.
Sovet insanının qüruru və şərəfi tam şəkildə bərpa edilməlidir.
Fövqəladə Hallar üzrə Dövlət Komitəsi ölkəmizi bürümüş böhranın dərinliyini tam dərk edir, Vətənin taleyi üçün məsuliyyəti öz üzərinə götürür, dövləti və cəmiyyəti böhrandan tez bir zamanda çıxarmaq üçün ən ciddi tədbirlər görmək əzmindədir.
Biz yeni İttifaq Müqaviləsi layihəsinin geniş ümummilli müzakirəsini aparmağa söz veririk. Hər kəsin bu ən mühüm aktı sakitcə düşünmək və bu barədə qərar qəbul etmək hüququ və imkanı olacaq, çünki böyük Vətənimizin çoxsaylı xalqlarının taleyi Birliyin necə olacağından asılı olacaq.
Biz qanunu və asayişi dərhal bərpa etmək, qan tökülməsinə son qoymaq, kriminal aləmə qarşı amansız müharibə elan etmək, cəmiyyətimizi gözdən salan, sovet vətəndaşlarını aşağılayan biabırçı halların kökünü kəsmək niyyətindəyik. Şəhərlərimizin küçələrini cinayətkar ünsürlərdən təmizləyəcəyik, xalqın malını talayanların zülmünə son qoyacağıq.
Biz həqiqətən demokratik proseslərin tərəfdarıyıq, Vətənimizin yeniləşməsinə, onun iqtisadi və sosial çiçəklənməsinə aparan, onun dünya xalqlar birliyində layiqli yer tutmasına imkan verəcək ardıcıl islahatlar siyasətinin tərəfdarıyıq.
Ölkənin inkişafı əhalinin həyat səviyyəsinin aşağı düşməsi üzərində qurulmamalıdır. Sağlam cəmiyyətdə bütün vətəndaşların rifahının daim yüksəldilməsi normaya çevriləcəkdir. Şəxsiyyətin hüquqlarının gücləndirilməsi və müdafiəsi ilə bağlı qayğımızı zəiflətmədən, biz əhalinin ən geniş təbəqələrinin, inflyasiyadan, istehsalın qeyri-mütəşəkkilliyindən, korrupsiya və cinayətkarlıqdan ən çox zərər çəkmiş təbəqələrinin mənafelərinin müdafiəsinə diqqət yetirəcəyik. Milli iqtisadiyyatın çoxşaxəli xarakterini inkişaf etdirərək, biz özəl sahibkarlığı da dəstəkləyəcəyik, ona istehsalın və xidmət sektorunun inkişafı üçün lazımi imkanlar yaradacağıq.
Əsas qayğımız ərzaq və mənzil problemlərinin həlli olacaq. Xalqın bu ən təcili ehtiyaclarını ödəmək üçün bütün mövcud qüvvələr səfərbər ediləcək.
Biz fəhlələri, kəndliləri, zəhmətkeş ziyalıları, bütün sovet xalqını ən qısa müddətdə əmək intizamını və nizam-intizamını bərpa etməyə, istehsalın səviyyəsini yüksəltməyə, sonra isə qətiyyətlə irəliləməyə çağırırıq. Bizim həyatımız və övladlarımızın, nəvələrimizin gələcəyi, Vətənin taleyi bundan asılıdır.
Biz sülhsevər ölkəyik və üzərimizə götürdüyümüz bütün öhdəliklərə ciddi əməl edəcəyik. Bizim heç kimə qarşı iddiamız yoxdur. Biz hamı ilə sülh və dostluq şəraitində yaşamaq istəyirik, lakin qəti şəkildə bəyan edirik ki, bizim suverenliyimizə, müstəqilliyimizə və ərazi bütövlüyümüzə heç kimin təcavüzünə heç vaxt icazə verilməyəcək. Kimliyindən olmasından asılı olmayaraq, ölkəmizlə diktə dili ilə danışmaq cəhdləri qətiyyətlə yatırılacaq.
Çoxmillətli xalqımız əsrlər boyu öz Vətəni üçün qürur hissi ilə yaşamış, vətənpərvərlik hisslərimizdən utanmamış, böyük dövlətimizin vətəndaşlarının indiki və gələcək nəsillərinin bu ruhda yetişdirilməsini təbii və qanunauyğun hesab edirik.
Vətənin taleyi üçün bu kritik saatda heç nə etməmək faciəli, həqiqətən gözlənilməz nəticələrə görə öz üzərimizə ağır məsuliyyət götürmək deməkdir. Vətənimizə dəyər verən, əmin-amanlıq şəraitində yaşamaq və işləmək istəyən, millətlərarası qanlı münaqişələrin davam etməsini qəbul etməyən, öz Vətənini gələcəkdə müstəqil və firavan görən hər kəs yeganə düzgün seçim etməlidir. Biz bütün əsl vətənpərvərləri, xoşməramlı insanları indiki çətin dövrə son qoymağa çağırırıq.
Biz Sovet İttifaqının bütün vətəndaşlarını Vətən qarşısında borclarını bilməyə və SSRİ-də Fövqəladə Hallar üzrə Dövlət Komitəsinə hər cür dəstək verməyə, ölkəni böhrandan çıxarmaq üçün səy göstərməyə çağırırıq.
İctimai-siyasi təşkilatlardan, əmək kollektivlərindən, vətəndaşlardan konstruktiv təkliflər onların vətənpərvərlik ruhunda qardaş xalqların vahid ailəsində qədim dostluğun bərpasında, Vətənin dirçəlişində fəal iştiraka hazır olmasının təzahürü kimi minnətdarlıqla qəbul ediləcəkdir.
SSRİ-də Dövlət Fövqəladə Vəziyyət Komitəsi.
18 avqust 1991-ci il.
0 Комментарии