1 İyun Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının ilk qadın mexanizatoru, Sosialist Əməyi Qəhramanı Sevil Qazıyevanın anım günüdür. Yaşasaydı, bu gün 80 yaşını qeyd edərdik.
Sevil Həmzət qızı Qazıyeva 1940-cı il iyun
ayının 1-də Zaqatala rayonunun Tala kəndində anadan olmuşdur.
1958-ci ildə orta
məktəbi bitirən Sevil sənədlərini indiki Azərbaycan Dövlət Tibb Universitetinə
versə də, müsabiqədən keçə bilmir. Kəndə qayıtmayan Sevil elə həmin il sənədlərini
Bakıdakı 5 nömrəli sənət məktəbinə verir. Burada mütərrib peşəsinin sirlərini
öyrənən Sevil Qazıyeva həm də teatr dərnəyində fəaliyyət göstərmişdir. Ehtiyat
Əmək Qüvvələrinin Mədəniyyət Evinin üzvü olan Sevil əvvəlcə Süleyman Sani
Axundovun “Laçın yuvası” pyesində Pərican, sonra isə Cəfər Cabbarlının “Sevil”
pyesində Sevil obrazlarını yüksək səviyyədə canlandıraraq, xüsusi istedad
sahibi olduğunu nümayiş etdirə bilmişdir. Sevil Qazıyevanın həmin illərdə mətbuatda
dərc olunan şeirləri də bunu sübut edir.
Sov.İKP Mərkəzi Komitəsinin 1959 - cu
il dekabr plenumu Sevilin həyatında ciddi dəyişikliyə səbəb olur. Mətbuat vasitəsilə
plenumun materialları ilə tanış olan mütərrib-tələbə özbək qızı Tursunoy Axunovanın
maşında təkbaşına yüz adam qədər pambıq yığdığını öyrənəndə, sürücü mexanik
olmağa qərar verir. Sevil bu qərarını rəfiqəsi Diləfruz Ocaqquliyevaya bildirəndə,
o da həvəslə sürücü-mexanik olmağa razılaşır. Ertəsi gün Bakı 5 saylı sənət məktəbinin
4 tələbəsi – Sevil Qazıyeva, Məmləkət Tağıyeva, Solmaz Qurbanova və Diləfruz
Ocaqquliyeva Azərbaycan LKGİ Mərkəzi Komitəsinin katibi Məsud Əlizadəyə məktub
yazıb, ondan Bakı şəhərində qızlar üçün sürücümexanik kurslarının açılmasını
xahiş etmişlər. Bir müddət sonra Binədəki kənd təsərrüfatını mexanikləşdirmə məktəbində
sürücü-mexanik hazırlayan kurs açılır. Sevil və rəfiqələri bu kursda
sürücümexanik peşəsinin sirlərini öyrənməyə başlamışlar.
1960-cı ilin yayında
Sevil və rəfiqələrini indiki Beyləqan rayonundakı 5 nömrəli pambıqçılıq
sovxozuna göndərirlər. Binədəki kənd təsərrüfatını mexanikləşdirmə məktəbini
bitirəndən sonra Sevil Qazıyeva könüllü şəkildə Beyləqan rayonuna işləməyə
getmişdır.
1961-ci ildə Özbəkistanda sovet pambıqçılarının ümumrespublika
toplantısında Azərbaycan nümayəndə heyətinin tərkibində Sevil Qazıyeva da
iştirak etmişdir. Sevil Özbəkistanda olarkən məşhur sovet pambıqçısı Tursunoy
Axunovanın iş təcrübəsi ilə yaxından tanış olmuşdur. O, Daşkənddən qayıtdıqdan
sonra Beyləqanda Tursunoy Axunova kimi kompleks-briqada yaratmış və həmin
briqadaya başçılıq etmişdir.
1962-ci ildə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı
İnstitutunun mexanizasiya fakültəsinə daxil olan Sevil Qazıyeva işləyə-işləyə həm
də qiyabi təhsil almışdır. 1962-ci ildə onu Azərbaycan LKGİ-nin XXIII
qurultayına nümayəndə seçmişlər.
1962-ci ildə “Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni ilə
təltif etmişlər.
Sevil Qazıyeva 1963-cü ildə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin
deputatı seçilmişdir.
Sevil traktorçu, pambıqyığan kombaynın mexanik-sürücüsü,
Mil düzündəki sovxozlardan birinin traktorçular briqadiri işləmişdir. Onun
çağırışı ilə 600-nəfərdən çox qız, mexanizator peşəsini seçmişdir.
1963-cü ilin 29 sentyabrında S.Qazıyeva
Keçici Qırmızı Bayraqla təltif olundu. Həmin gün axşamçağı Sevil hələ də
pambıqyığan maşınla tarlada pambıq yığırdı. Birdən sahənin ortasında maşın
dayandı. Pambıqyığan maşının mühərrikini söndürmədən o, dolaşmış şpinləri açmaq
istədi. Kiçik ehtiyatsızlıq nəticəsində uzun saçları maşının valına dolaşdı...
Sevil Qazıyevanın faciəli ölüm xəbəri qısa
müddətdə ölkəyə yayıldı. Ölkə gənc qızın amansız ölümünə yas
saxladı...
Ölümündən
sonra “Sosialist Əməyi Qəhrəmanı” adına layiq görülmüşdür.
1970-ci
ildə "Azərbaycanfilm" tərəfindən ona həsr olunmuş "Sevil
Qazıyeva" filmi çəkilmişdir.
1970-ci
illərin əvvəllərində Bakıda onun monumenti qoyulmuşdur.
"Kommunist" onlayn qəzeti
"Kommunist" onlayn qəzeti
0 Комментарии