Proletariat dikturası - idarəçiliyinin ən demokratik üsulu

Bu gün elə adamlara rast gəlirsən ki, onların fikrincə proletariat diktaturası onun qeyri-məhdud hakimiyyətidir, yəni onda müsbət heç nə yoxdur və proletariat diktaturası heç bir demokratik prinsip daşımır. Bu cür düşünənlər nəinki bəzi sadə insanlar, elə mübarizə yoldaşlarım arasında da var.

Ümumiyyətlə, cəmiyyətin müəyyən burjua dair ələrində proletariat dikturası ilə bağlı xofun səbəbi nədir? Məsələ burasındadır ki, onların bir çoxu, birincisi, “diktatura” sözündən vahimələnir, ikincisi, bu, proletariat diktaturasının özünün mənasını yanlış, səhv anlayırlar.

Burada bir sıra sadə insanların doğru olmayan təsəvvürlərini dağıtmaq və onlara işin mahiyyətini anlamağa kömək etmək üçün marksisim-leninizm siyasi iqtisadına istinad edərək, bu iki məqamı bir daha izah etmək lazımdır.

Proletariat diktaturası ifadəsindəki diktatura, quldar, feodal və kapitalist dövlətlərində diktatura rejimi qurulan zaman olduğu kimi, vətəndaşların əksəriyyətini terror edən bir və ya kiçik bir qrup qəsbkarların diktaturası deyil.

Proletariat diktaturası, işçilərin öz daxilindəki demokratik prinsiplərə əsaslanan, keçmiş kapitalist istismarçıların sinfinə yönəlmiş, onları bir sinif kimi tamamilə məhv etmək və onları sinifsiz yetkin kommunizm cəmiyyətinə tanıtmaq məqsədi daşıyan, xalqın əksəriyyətinin hakimiyyətidir, çünki proletariatın bu diktaturasına bütün siniflərlə yanaşı, sosialist dövləti də artıq lazım olmayacaq!

Beləliklə, proletariat diktaturası qətiyyən diktatura deyil, siniflərin cəmiyyətdə hələ də mövcud olduğu və sinfi cəmiyyətdən yetkin kommunizmin sinifsiz cəmiyyətinə keçidi zamanı tədricən yox olduğu bir vaxtda mümkün olan ən demokratik idarəetmə formasıdır!

Proletariat diktaturası, marksist nəzəriyyədə mövcud olan bütün siyasi hakimiyyət formaları arasında ən demokratikidir, ümumilikdə siniflər tamamilə yox olana qədər, proletariatın bir sosial sinif kimi kollektiv hakimiyyətini təmin edir!

Kommunizmin sosial-iqtisadi formasiyasının birinci mərhələsi olan sosializmdə tədricən yoxa çıxan siniflər hələ də qalır. Bu səbəbdən başqa bir dövlət lazımdır, amma sosialist tipli. Bu dövlətdə keçmiş kapitalistlərə münasibətdə zorakılıq siyasətini həyata keçirmək, onların tək fəhlə cəmiyyətinin və tam sovet cəmiyyətinin tərəfdarı olan təbəqənin mənafeyini təmin etmək üçün azlıq təşkil edən keçmiş istismarçılar sinfi - kapitalistlər üzərində hakim çoxluq olan proletariatın, keçmiş məzlum sinfinin kollektiv idarəetmə forması qurulur.

Başqa sözlə, məhv edilən keçmiş kapitalistlərin özləri deyil, onların əzdiyi keçmiş proletarlarla birlikdə vahid sovet cəmiyyətinə çevrilir, sosializmdə sadəcə olaraq fəhlə və zəhmətkeş xalq adlandırılan proletariat sinfi kimi kapitalistlər sinfi də məhv edilir.

Sosializm dövründə siniflər hələ tam ortadan qalxmadığından və siniflər tamamilə məhv edilənə qədər sosialist tipli dövlət tələb olunduğundan, proletariat diktaturasının forması tətbiq edilir, çünki hər hansı bir dövlət (hətta sosialist dövlət də) zorakılıq aparatıdır və hakim sinfin digər sinfə qarşı öz maraqlarını güdür. Yəni dövlət sinfi ziddiyyətlərin qarmaqarışıqlığıdır. Və əgər köləlik, feodalizm və kapitalizm dövründə hakim sinif azlıq idisə, sosializmdə hakim sinif azlıq təşkil edən keçmiş istismarçılar sinfi üzərində təzyiq siyasətini və öz maraqlarını həyata keçirən əvvəlki istismar olunanların əksəriyyətidir. Ona görə də proletariat diktaturası formasından istifadə olunur. Əslində bu, heç də diktatura deyil, əksəriyyət idarəçiliyinin ən demokratik üsuludur.

Siniflərin yox olması ilə, yetkin kommunizmlə dövlət də ortadan qalxacaq və bununla da proletariat diktaturasına ehtiyac yaranacaq. Amma nə qədər ki, sosializm və sosialist dövləti var, proletariat diktaturası lazımdır və onun SSRİ-də 1961-ci ildə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının XXII qurultayında ləğvi Xruşşovun başçılıq etdiyi Trotskist-Buxarin xuntasının əksinqilabi çevrilişi ilə bağlı 1961-ci ildə sosializmdən uzaqlaşmaqdan başqa bir şey deyildi.

Proletariat diktaturası ən demokratik formadır və ABŞ-dakı və Qərbi Avropanın kapitalist ölkələrindəki bədnam burjua demokratiyasından qat-qat demokratikdir.

Burjua demokratiyası yalnız qanuni kağız üzərində olan bütün vətəndaşların (həm kapitalistlərin, həm də fəhlələrin) hüquqlarını təmin edir, əslində isə yalnız pulu olanlar, yəni kapitalist təbəqəsi öz hüquqlarından istifadə edə bilər.

Proletariat diktaturası dövründə hüquqlar təkcə qanuni kağız üzərində deyil, həm də real həyatda işləyir. Torpaq, onun təki, fabrik və fabriklərin mülkiyyəti isə kollektiv mülkiyyətdir və buna görə də hamı üçün ümumidir!

Beləliklə, proletariat diktaturası qətiyyən diktatura deyil, siniflərin cəmiyyətdə hələ də mövcud olduğu və sinfi cəmiyyətdən yetkin kommunizmin sinifsiz cəmiyyətinə keçidi zamanı tədricən yox olduğu bir vaxtda mümkün olan ən demokratik idarəetmə formasıdır!

Proletariat diktaturası, marksist nəzəriyyədə mövcud olan bütün siyasi hakimiyyət formaları arasında ən demokratikidir, ümumilikdə siniflər tamamilə yox olana qədər proletariatın bir sosial sinif kimi kollektiv hakimiyyətini təmin edir!

Nəhayət, Vladimir İliç Leninin proletariat diktaturası haqqında yazdıqlarından iki stat nəzərinizə çatdırıram:

“Proletariat diktaturası sinfi mübarizənin sona çatması deyil, onun yeni formada və yeni silahlarla davam etməsi deməkdir. Nə qədər ki, siniflər qalır, nə qədər ki, bir ölkədə devrilmiş burjuaziya sosializmə beynəlxalq miqyasda hücumlarını on qat artırır, bu diktatura lazımdır”.

“Kapitalist cəmiyyətində sinfi mübarizənin hər hansı ciddi kəskinləşməsi ilə, burjuaziya diktaturasından və ya proletariat diktaturasından başqa heç nə ola bilməz”.

Bütün ölkələrin proletarları, birləşin!

Ədalət Abdinov